فرمول دقیق عطرهای تجاری محرمانه نگه داشته می‌شوند. حتی اگر آنها را منتشر کنند، آنچنان رایحه آنها تحت تأثیر مواد و بوهای پیچیده‌ای می‌باشند که کمک زیادی برای تشخیص و توصیف آن عطر خاص نمی‌کنند. با این حال، یک فرد متخصص در عطر می‌تواند به طرز ماهرانه‌ای به اجزاء و عناصر سازنده آن پی ببرد.
عطر را بهتر بشناسیم. در خرید عطر عملی‌ترین راه برای توصیف آن توجه به عناصر آن رایحه و یا "نت های عطر" است که به آن تعلق دارد، تمام آن رایحه‌هایی که احساس کلی از یک عطر را از شروع استفاده از آن تا آخرین لحظه‌ای که اثر آن باقی‌مانده، می‌سازد.
نُت‌های عطر
در خرید عطر این نکته را در نظر داشته باشید که عطر نیز در تشابه با نت‌های موسیقی به داشتن سه گروه از نت‌های گوناگون توصیف می‌شود که یک رایحه هماهنگ را بوجود می‌آورند. این نتها به مرور زمان آشکار می‌شوند، اولین بویی که از عطر به مشام می‌رسد مربوط به نت بالایی می‌باشد. به دنبال آن نت میانی احساس می‌شود و در آخرین مرحله نت پایه خود را بتدریج آشکار می‌نماید. این نتها با دقت و با توجه کامل به فرایند تبخیر عطر به وجود می‌آیند.
نت عطر بالایی:
بویی است که به محض استفاده از یک عطر به مشام می‌رسد. نت‌های بالایی شامل ملکول های کوچک و سبکی هستند که به سرعت تبخیر می‌شوند. آنها در شکل گیری احساس اولیه یک فرد نسبت به آن عطر نقش مهمی ایفا کرده و در نتیجه در خرید عطر بسیار حیاتی می‌باشند.
نت عطر میانی:
بویی است که درست زمانی که نت بالایی در حال محو شدن می‌باشد خود را نشان می‌دهد. ترکیبات نت میانی قلب یا بدنه اصلی یک عطر را تشکیل می‌دهند و به عنوان یک پوشش برای عدم احساس بوی نامطبوع اولیه نت پایه عمل می‌کنند. این بوی ناخوشایند ابتدایی در نت‌های پایه با گذشت زمان مطبوع و دل‌انگیز می‌شوند.
نت عطر پایه:
هنگام محو شدن بوی نت میانی، نت پایه شروع به آشکار شدن می‌کند. نت‌های پایه و میانی یک عطر با یکدیگر اساس عطر را تشکیل می‌دهند. نت‌های پایه عمق و استحکام هر عطر را به وجود می‌آورند. در خرید عطر توجه داشته باشید، ترکیبات این گروه از بوها غنی و عمیق بوده و معمولاً تا 30 دقیقه بعد از استفاده به مشام نمی‌رسند.
رایحه‌های نت‌های بالایی و میانی تحت تأثیر رایحه نت پایه قرار می‌گیرند، بعلاوه رایحه نت پایه نیز بوسیله مواد استفاده شده در نت میانی تغییر می‌کند. سازندگان عطرها معمولاً نت‌های عطرها را منتشر کرده و به طور معمول آنها را بصورت هرم رایحه‌ها با عبارات نمایشی و انتزاعی به نمایش می‌گذارند.
نت های بویایی عطر
عطرها از چه ترکیباتی تشکیل شده اند؟ در خرید عطر بهتر است بدانید گروه‌های مختلف عطرها را مانند هر طبقه‌بندی دیگری نمی‌توان بطور کامل در طبقات مجزا قرار داد، هر رایحه‌ای طیف‌هایی از دیگر گروه‌های بویایی دارد. حتی عطرهایی که به عنوان تک گل ارائه می‌شوند، هرچند بطور خیلی ظریف ته بوها و اثراتی از خانواده‌های دیگر در خود دارد. رایحه‌ای که کاملاً بشود آنرا به یک خانواده بویایی خاص منسوب کرد به ندرت پیدا می‌شود چرا که منوط به این است که مواد تشکیل دهنده آن فقط از یک مواد آروماتیک خاص تشکیل شود.
اغلب کل طیف میوه‌های هسپریدی (Hesperidia) در عطرسازی با مرکبات تعریف می‌شود که به نام هسپریدوس(Hesperides)، حوری های اساطیر یونان نام‌گذاری شده است. این میوه ها و مواد خام با بوی مرکبات (به ویژه گل شاه پسند و سنبل هندی) در کنار رزین از قدیمی ترین مواد تشکیل دهنده عطر هستند. گونه های جدیدتر مانند پامِلو، گریپ فروت، یوزو و هاساکو (پرتقال ژاپنی)، تحولات نسبتا جدید در حوزه استخراج عطر هستند.
در اغلب موارد برای حفظ طراوت ذاتی آنها، اسانس مرکبات آبگیری و یا آبگیری سرد می شود. در این میان عطر نارنج یک استثناست، زیرا از تقطیر بخار شاخه ها و برگ‌های درخت نارنج بدست می آید.
مرکبات موجب طراوت و فرح بخشی رایحه ها می شوند و بدلیل داشتن نت های آغازی مشام را می‌نوازند و با تولید رایحه ی لطیف و با طراوت خود برای آرام کردن ذهن و ایجاد حس دلپذیر و خوش‌بینانه مفیدند. به ویژه ترنج بخش جدایی ناپذیر فرمول ساخت ادکلن‌های کلاسیک است. مرکبات همراه قدیمی نت های قوی گلی و رزینی در رایحه‌های شرقی ست و همچنین همراه خوبی برای نت‌های میوه‌ای دیگر بوده،با بوی ترش خود از شیرینی آنها میکاهد.
عطرها اغلب بویی از یک نوشیدنی محبوب در فرمول خود دارند، از شامپاین گازدار جشن‌ها و طعم کارامل برشته کوکاکولا گرفته تا لذت گرمسیری پیناکولادا و خامه یک فنجان کاپوچینوی عالی. این بازسازی‌ها اغلب به طرق زیر میسر می‌شود:
- استفاده از موادی که بخشی از دستور تهیه آن نوشیدنی خاص هستند (مثلا کوکاکولا که در آن آب لیموترش، عصاره وانیل، دارچین، نرولی، پرتقال، تخم گشنیز و جوز مشخص است).
- بعضی مواد خام بوی نوشیدنی‌هایی که می‌شناسیم را تداعی می کنند (مانند نت شرابی مانند در بعضی اسانس های رز، یا بوی جین مانند میوه سرو کوهی، زیرا درواقع این مواد قبلا برای خوشبو کردن این نوشیدنی‌ها به کار می رفتند).
- مولکول‌های مصنوعی که برای تولید تاثیر دلخواه ساخته شده اند.
نت نوشیدنی‌ها در عطر اثری فرح بخش و اشتها برانگیز دارند، اغلب با نت های میوه‌ای گلی یا عطرهای «لذیذ» ترکیب می‌شوند و همزمان با تحریک چشایی شامه را نیز می نوازند.
در خرید عطر رایحه گل های خوش بو و بعضا متفاوت دسته بندی مشخصی از نت های عطر را تشکیل می دهند: از نت آغازی عطر گل موزی شکل درخت ایلنگ، بوی شراب مانند در گل رز تازه و پودر شده، بوی بادام مانند گل آفتاب پرست، تا عطر کافوری گل مریم تازه چیده شده، تا رایحه خوش زردآلو مانند گل اسمانتوس،بوی لیمویی مگنولیا و گل های ریز کاراملی اسطوخودوس، گل ها می توانند جنبه های شگفت انگیزی داشته باشند که نه تنها حشرات بلکه انسان را نیز جذب خود می کند.
بسیاری از عطر گل‌ها از روش های طبیعی تهیه می‌شوند: گل رز و یاس به دلیل اسانس بی‌نظیرشان ارزش بسیاری دارند و از طریق تکنیک‌های مختلفی بدست می آیند (عصاره‌گیری حلال، عطرگیری با روغن جاذب، عرق گیری). دیگر عصاره های گل طبیعی شامل جارو، گل مریم، سنبل، اسمانتوس، گل پایا، ایلنگ و گل جعفری است.
گلهای دیگر ماده ی عطری ذاتی خود را پس نمی‌دهند، یا آنقدر فرّار است که نمی‌توان آن را در آزمایشگاه تولید کرد. بنفشه،سدر و نیلوفر آبی عطرهای کاملی تولید می‌کنند ولی بسیار هزینه بر بوده و محصول بسیار ناچیز است و تنها برندهای خاص و دست ساز از عهده ی تهیه آن بر می آیند.
عطر گلهای زیر معمولا در آزمایشگاه و با مولکول های مصنوعی مشابه سازی می‌شوند: فریزیا، گل صدتومنی، زنبق وحشی، میموزا، گل آفتاب پرست، بنفشه (در اکثر موارد)، نسترن، نرگس، سنبل و غیره
عطرهای گلی حسی رومانتیک و اغلب زنانه به ترکیب می‌دهند، با استشمام آن حس زیبایی طبیعی را تقویت کرده و نت‌های آغازی فرّار را به محصولی موزون تبدیل کرده و از سنگینی موادی مانند رزین و صمغ می کاهند. چنانچه به عطردرمانی/آروماتراپی اعتقاد داشته باشیم، می دانیم که عصاره گلهای طبیعی بر روح و روان آدمی موثر بوده و موجب تقویت ارتباط با دنیای طبیعی و تعالی معنوی می‌شود.
بدیهی است که گل‌ها نقش مهمی در خانواده عطرهای گلی بازی می‌کنند، اما در همه ترکیبات عطری، از سبک‌ترین ادکلن‌ها گرفته تا سنگین ترین رایحه‌های شرقی، و حتی در بعضی ادکلن‌های مردانه خود را وارد می کنند. گل‌ها به ویژه تاثیر فریبنده‌ای در «عطرهای گلی شرقی« (florientals) دارند و درمیان انواع مواد عطری شرقی خوش می‌درخشند.
خرید عطر در سال های اخیر از نت‌های میوه‌ای غیر مرکبات (که طبقه بندی خاص خود را دارند) بحدی مورد استقبال قرار گرفته که مستحق دسته بندی جداگانه ای هستند. نت‌های سبزیجات غیر معمول تر هستند،مانند گیاه منداب که نت آن از ریزوم ها(زمین ساقه ها) تولید می شود.
بدلیل درصد بالای آب موجود در ساختار طبیعی میوه ها و سبزیجات، قاعدتا نسبت به تقطیر و عصاره‌گیری مقاوم هستند و درنتیجه نت شبیه سازی شده ای در عطر از خود بجا میگذراند. عطر این نتها از شاداب و با طراوت گرفته تا بوی پوسیدگی، نا و اسرارآمیز متغیر است.
میوهها و سبزی‌ها حس متفاوت و تازگی را به عطر می دهند. به ویژه در دهۀ 2000 میوهها در طبقه بندی میوه ای-گلی بشدت پرطرفدار بوده‌اند، حال آنکه هلو و آلو اجزای اصلی «پایه» عطرسازهای کلاسیک (مانند Persicol معروف) را تشکیل می دادند و عطرهای نمادین بسیاری را در نیمه اول قرن بیستم تولید کردند.
آجیل در عطرها معمولا شامل بادام پرطرفدار( که گاهی با درخت گیلاس اشتباه می‌شود و از خانواده آفتاب پرستان است و بدلیل مواد مشابه برای مشابه سازی رایحه میموزا و گل آفتاب پرست استفاده می شود(، بادام زمینی (مثل عطر Bois Farine ) و فندق (مثل عطرهای Praline de Santal و (Mechant Loup است .همه این ها نت‌های مشابه سازی شده‌اند. در خرید عطر نت‌های آجیلی می‌توانند معرف های زیبایی برای مواد زمینی یا اثیری باشند مانند علف ویتوِر در عطر Vetiver Tonka از مجموعه عطر Hermessences .
ارسال نظر